گردشگری سینمایی یا “Film-induced Tourism” به نوعی از گردشگری گفته می‌شود که افراد به‌خاطر دیدن لوکیشن‌هایی که فیلم‌ها یا سریال‌های محبوب در آن‌ها فیلم‌برداری شده‌اند، به آن مناطق سفر می‌کنند. این نوع گردشگری در دهه‌های اخیر به دلیل رشد صنعت سینما و تلویزیون و تأثیرگذاری گسترده آن‌ها بر مخاطبان جهانی، به یکی از شاخه‌های محبوب و پررونق گردشگری تبدیل شده است. برخی از فیلم‌ها و سریال‌های معروف توانسته‌اند با نمایش مکان‌های جذاب و دیدنی، تعداد زیادی گردشگر را به آن مناطق جذب کنند و تأثیر مثبتی بر اقتصاد محلی بگذارند. در این مقاله، به بررسی مفهوم گردشگری سینمایی، تأثیر لوکیشن فیلم‌ها بر صنعت گردشگری و نمونه‌های موفق در این حوزه پرداخته خواهد شد.
1. گردشگری سینمایی چیست؟
گردشگری سینمایی به سفرهایی اطلاق می‌شود که افراد به‌دلیل علاقه به فیلم‌ها یا سریال‌های خاص و تمایل به بازدید از محل‌های فیلم‌برداری آن‌ها انجام می‌دهند. این لوکیشن‌ها می‌توانند شامل مناظر طبیعی، شهرها، بناهای تاریخی یا حتی مکان‌های ساختگی باشند که به نمادهای فرهنگی و گردشگری تبدیل شده‌اند. گردشگری سینمایی می‌تواند به شکل‌های مختلفی رخ دهد:
- بازدید از لوکیشن‌های واقعی: در بسیاری از موارد، گردشگران به مکان‌هایی سفر می‌کنند که فیلم‌ها یا سریال‌های معروف در آنجا فیلم‌برداری شده‌اند. این مکان‌ها ممکن است شهرها، روستاها، یا مناظر طبیعی باشند که حالا به یک جاذبه گردشگری تبدیل شده‌اند.
- موزه‌ها و تورهای مرتبط با فیلم: در برخی مکان‌ها، موزه‌ها یا تورهای ویژه‌ای برای علاقه‌مندان به فیلم‌ها برگزار می‌شود که تجربه‌ای عمیق‌تر از لوکیشن‌های فیلم را ارائه می‌دهند. این موزه‌ها ممکن است اشیاء مربوط به فیلم یا تجهیزات صحنه‌آرایی را به نمایش بگذارند.
- پارک‌های موضوعی: برخی از پارک‌های موضوعی و تفریحی بر اساس فیلم‌ها یا مجموعه‌های تلویزیونی محبوب ساخته شده‌اند که از جمله نمونه‌های موفق این نوع گردشگری می‌توان به پارک‌های موضوعی دیزنی یا جهان “هری پاتر” در ایالات متحده اشاره کرد.
2. تأثیر لوکیشن فیلم‌ها بر صنعت گردشگری
فیلم‌ها و سریال‌ها می‌توانند تأثیرات عمیقی بر اقتصاد و گردشگری مناطق فیلم‌برداری داشته باشند. در زیر به برخی از تأثیرات مهم اشاره می‌شود:
- افزایش تعداد گردشگران: یکی از برجسته‌ترین تأثیرات فیلم‌ها بر گردشگری، افزایش تعداد بازدیدکنندگان از مکان‌های فیلم‌برداری است. فیلم‌ها و سریال‌ها معمولاً مکان‌های خاصی را به‌عنوان مقصدهای جذاب معرفی می‌کنند که همین امر می‌تواند باعث افزایش چشمگیر گردشگران شود.
- تأثیر بر اقتصاد محلی: گردشگری سینمایی می‌تواند به رشد اقتصاد محلی کمک کند. افزایش تعداد گردشگران به معنای نیاز بیشتر به هتل‌ها، رستوران‌ها، خدمات حمل‌ونقل و سایر خدمات است که در نتیجه باعث اشتغال‌زایی و درآمدزایی بیشتر برای جامعه محلی می‌شود.
- افزایش آگاهی و شهرت جهانی: فیلم‌ها و سریال‌های محبوب می‌توانند باعث شهرت جهانی یک منطقه شوند. مناطقی که در فیلم‌های بین‌المللی به نمایش درمی‌آیند، معمولاً توجه جهانیان را به خود جلب می‌کنند و این امر می‌تواند به توسعه صنعت گردشگری آن منطقه کمک کند.
- حفظ و ارتقاء میراث فرهنگی و تاریخی: فیلم‌هایی که به میراث فرهنگی و تاریخی مناطق می‌پردازند، می‌توانند نقش مهمی در حفظ این میراث ایفا کنند. توجه جهانی به این مکان‌ها می‌تواند باعث شود که مردم و مسئولان محلی برای حفظ و نگهداری این مکان‌ها بیشتر تلاش کنند.
3. نمونه‌های موفق گردشگری سینمایی
- نیوزلند و “ارباب حلقه‌ها”: یکی از مشهورترین مثال‌های گردشگری سینمایی، تأثیر فیلم‌های “ارباب حلقه‌ها” بر صنعت گردشگری نیوزلند است. این فیلم‌ها که در مناظر طبیعی نیوزلند فیلم‌برداری شدند، باعث افزایش شدید گردشگران به این کشور شدند. نیوزلند توانسته با بهره‌گیری از این فرصت، تورهای ویژه‌ای برای بازدید از لوکیشن‌های فیلم‌برداری و حتی تجربه زندگی در “هابیتون” را به گردشگران ارائه دهد.
- اسکاتلند و “بازی تاج و تخت”: سریال محبوب “بازی تاج و تخت” که در چندین کشور فیلم‌برداری شده، تأثیر زیادی بر گردشگری برخی از مناطق اسکاتلند داشته است. قلعه‌های تاریخی، مناظر طبیعی و برخی از شهرهای این کشور که در این سریال به نمایش درآمده‌اند، تبدیل به مقصد گردشگری پرطرفداری شده‌اند.
- کرواسی و “بازی تاج و تخت”: دوبروونیک، شهری تاریخی در کرواسی، یکی دیگر از لوکیشن‌های مشهور سریال “بازی تاج و تخت” است. این شهر با معماری قرون وسطایی خود، به عنوان لوکیشن اصلی “کینگز لندینگ” در این سریال استفاده شد و پس از پخش سریال، تعداد زیادی از طرفداران به این شهر سفر کردند. صنعت گردشگری دوبروونیک پس از پخش سریال، رشد چشمگیری داشته و تورهای ویژه‌ای برای بازدید از مکان‌های فیلم‌برداری راه‌اندازی شده است.
- هری پاتر و لندن: مجموعه فیلم‌های “هری پاتر” تأثیر زیادی بر گردشگری لندن و برخی از مکان‌های دیگر بریتانیا داشته است. استودیوهای فیلم‌برداری “هری پاتر” در لندن تبدیل به یکی از جاذبه‌های توریستی محبوب شده‌اند و گردشگران از سراسر جهان به این مکان‌ها سفر می‌کنند تا لوکیشن‌های مشهور این فیلم را از نزدیک ببینند. علاوه بر این، برخی از دانشگاه‌ها و کتابخانه‌های تاریخی که در فیلم‌ها به‌عنوان لوکیشن‌های “هاگوارتز” استفاده شدند، نیز گردشگران بسیاری را جذب کرده‌اند.
4. چالش‌های گردشگری سینمایی
با وجود مزایای فراوان گردشگری سینمایی، این صنعت با چالش‌هایی نیز روبرو است:
- تخریب محیط زیست: افزایش تعداد گردشگران می‌تواند به تخریب محیط زیست، آسیب به مناظر طبیعی و تخریب زیرساخت‌های محلی منجر شود. اگر مدیریت درستی در این زمینه صورت نگیرد، تأثیرات منفی بر طبیعت و منابع محلی مشاهده خواهد شد.
- فشار بر زیرساخت‌های محلی: برخی از مناطق کوچک ممکن است نتوانند به‌درستی از پس تعداد زیاد گردشگران بربیایند. این امر می‌تواند باعث فشار بر زیرساخت‌های محلی نظیر حمل‌ونقل، اقامتگاه‌ها و خدمات عمومی شود.
- کاهش اصالت فرهنگی: گردشگری سینمایی در برخی مواقع می‌تواند باعث تجاری‌سازی بیش از حد یک منطقه شود. با ورود گردشگران، ممکن است اصالت فرهنگی و اجتماعی محلی تحت تأثیر قرار گیرد و حتی تغییر کند.
5. راهکارهای توسعه پایدار گردشگری سینمایی
برای بهره‌مندی بهینه از گردشگری سینمایی و کاهش تأثیرات منفی آن، راهکارهایی وجود دارد که می‌تواند به توسعه پایدار این صنعت کمک کند:
- مدیریت تعداد گردشگران: برنامه‌ریزی و مدیریت دقیق برای کنترل تعداد گردشگران در مکان‌های پرطرفدار می‌تواند به جلوگیری از فشار بیش از حد بر زیرساخت‌های محلی و محیط زیست کمک کند.
- حفظ محیط زیست و میراث فرهنگی: اجرای سیاست‌های حفاظتی و تمرکز بر گردشگری پایدار می‌تواند به حفظ منابع طبیعی و میراث فرهنگی کمک کند. مکان‌های تاریخی و طبیعی باید با دقت و توجه خاصی مدیریت شوند تا از تخریب آن‌ها جلوگیری شود.
- استفاده از فناوری‌های نوین: استفاده از فناوری‌های جدید مانند واقعیت مجازی و افزوده می‌تواند به گردشگران اجازه دهد که تجربه‌ای مجازی از لوکیشن‌های فیلم‌برداری داشته باشند و نیاز به حضور فیزیکی در مکان‌های حساس کاهش یابد.
گردشگری سینمایی با تأثیرات مثبت فراوان بر صنعت گردشگری و اقتصاد محلی، یکی از شاخه‌های پررونق گردشگری در جهان است. فیلم‌ها و سریال‌های معروف می‌توانند مکان‌های کمتر شناخته‌شده را به مقصدهای گردشگری جهانی تبدیل کنند و باعث رونق اقتصادی و فرهنگی مناطق شوند. با این حال، برای جلوگیری از آسیب‌های زیست‌محیطی و فرهنگی، مدیریت درست و توجه به اصول پایداری در توسعه این نوع گردشگری ضروری است.
نظر (0)